Vlada Federacije BiH usvojila je na jučerašnjoj sjednici Dokument okvirnog budžeta (DOB) FBiH za period od 2024. do 2026. godine, koji će biti upućen Federalnom parlamentu radi informiranja, te objavljen na web stranici Federalnog ministarstva finansija. Ovo ministarstvo zaduženo je da, nakon što Fiskalno vijeće BiH usvoji Dokument globalnog okvira fiskalnog bilansa i politka za period 2024 – 2026., u slučaju potrebe revidira DOB i dostavi ga Vladi na razmatranje i usvajanje.
DOB je preliminarni nacrt budžeta koji se donosi s ciljem osiguranja većeg stepena fiskalne odgovornosti i održivosti, te kvalitetnog ispunjavanja socijalnih i ekonomskih potreba građana. Izrada DOB-a za period od 2024. do 2026. godine zasnovana je na procjeni privrednog, te razvoja socijalnog sektora, makroekonomskih indikatora i prognozi prihoda i rashoda, a što je utvrđeno u Smjernicama ekonomske i fiskalne politike FBiH 2024 – 2026.
Obrazloženo je da se, prema projekcijama Evropske komisije očekuje da procijenjeni rast BDP-a u 2023. godini u svijetu iznosi 2,8 posto, a 3,1 posto u 2024. U Evropskoj uniji i eurozoni očekuje se još jače sniženje rasta zbog blizine ratnih dešavanja u Ukrajini, te procijenjene vrijednosti realnog rasta BDP-a u ovoj godini iznose jedan i 1,1 posto, a u 2024. za EU 1,7, a eurozonu 1,6 posto.
Procjena je da će ove okolnosti dovesti do nižeg rasta BDP-a i u FBiH u odnosu na prethodni period. Na osnovu projekcija Direkcije za ekonomsko planiranje pri Vijeću ministara BiH iz marta ove godine i međunarodnih institucija (MMF-a i Svjetske banke iz aprila, te Evropske komisije iz februara), u FBiH se procjenjuje rast od 2,3 posto u ovoj godini. Također, predviđanja su da će, usljed očekivnog smirivanja situacije, u srednjoročnom periodu od 2024. do 2026. prosječna stopa realnog rasta BDP-a u FBiH biti 3,3 posto.
Kako se ističe, u narednom srednjoročnom periodu naglasak poreznih politika bit će na iznalaženju rješenja koja podržavaju održiv i inkluzivan razvoj Federacije BiH. Mjere fiskalne politike u periodu 2024-2026. temeljit će se na izmjenama poreznih politika i donošenju novih javnih politika vezanih uz smanjenje opterećenja rada, suzbijanje neformalne ekonomije, administrativno unapređenje pružanja javnih usluga, kontinuirano unapređenje koordinacije i fiskalne odgovornosti između svih nivoa vlasti u Federaciji.
Pripremljene srednjoročne projekcije prihoda zasnovane su na postojećim poreznim politikama, te se u ovoj godini očekuje rast javnih prihoda u FBiH od 9,6 posto u odnosu na prethodnu godinu. Uz očekivani prosječni ekonomski rast na godišnjem nivou od tri posto u periodu 2024-2026., pretpostavlja se da bi prosječna stopa rasta naplate ukupnih javnih prihoda u FBiH mogla iznositi 6,9 posto. Očekivani nivo prihoda u Budžet u FBiH u 2023. godini viši je za 15,1 posto, a u periodu 2024-2026., očekuje se prosječan rast prihoda od 5,2 posto.
U prioritetima Vlade FBiH u narednom srednjoročnom periodu naglašava se kreiranje poslovnog ambijenta, poticanje i rast investicija. Te aktivnosti biti će podržane izdvajanjem većih iznosa sredstava za finansiranje infrastrukturnih projekata, nastavak izgradnje autocesta i brzih cesta, kao i unapređenje avio i željezničkog saobraćaja. Vlada FBiH će nastaviti sa poduzimanjem mjera na maksimalnoj racionalizaciji troškova javne uprave, unapređenju nadzora nad trošenjem javnih sredstava, aktivnim politikama na tržištu rada te povezivanjem obrazovanja i tržišta rada. Također, tu je i poduzimanje mjera na postepenom prelasku na zelenu i kružnu ekonomiju, kao i mjera na digitalnoj transformaciji industrije i malih i srednjih preduzeća. Isto se odnosi i na reforme tržišta energije i transporta, zaštitu prirodnih resursa (posebno šumskog fonda i vodnih dobara), te unapređenje sistema socijalne zaštite i harmonizaciju propisa iz oblasti prava socijalne zaštite.
