Evropski sud za ljudska prava (ECHR) dao je Srbiji rok do 31. marta da dostavi zvanično izjašnjenje o navodnoj upotrebi sničnog oružja tokom protesta u Beogradu 15. marta. Ovaj zahtjev upućen je nakon što su organizacije civilnog društva uputile Sudu podnesak u ime 47 građanki i građana Srbije, ukazujući na moguće kršenje ljudskih prava, prenosi Radio 021.
Pitanja koja je Sud postavio Srbiji
U saopštenju organizacija navodi se da je Sud od Srbije zatražio odgovore na nekoliko ključnih pitanja:
Da li su protiv demonstranata korišćena nedozvoljena sredstva?
Koji je pravni osnov za njihovu eventualnu upotrebu?
Koje su mjere zaštite predviđene od arbitrarne upotrebe takvih sredstava?
Pored toga, Evropski sud je zatražio da se i građani koji su podnijeli prijavu izjasne o posljedicama po zdravlje koje su pretrpjeli nakon izlaganja sumnjivom soničnom sredstvu.
Protest u Ulici kralja Milana prekinut je kada je među okupljenima iznenada nastala panika i stampedo, što je izazvalo povrede i uznemirenje. Sumnja se da je protiv demonstranata upotrijebljen zvučni top, uređaj čija je upotreba u Srbiji zvanično zabranjena.
Organizacije civilnog društva tvrde da su nakon protesta primile više od 4.000 prijava građana koji su svjedočili događaju i prijavili zdravstvene tegobe, tjelesne povrede, fizičke i psihičke posljedice.
Zvaničnici negiraju da je bilo kakvo oružje upotrijebljeno protiv demonstranata. Međutim, istraga je otkrila da policija posjeduje uređaje LRAD 450XL – zvučne topove koji mogu izazvati bolne zvučne udare.
Prvobitno su vlasti tvrdile da takve uređaje nemaju, zatim da su uskladišteni i neupotrebljavani, da bi se kasnije pojavili dokazi da su montirani na policijska vozila i bili prisutni na ulicama Beograda tokom protesta.
Sud u Strazburu sada očekuje zvanične odgovore od Srbije i građana koji su podnijeli žalbu. Ishod ovog slučaja mogao bi imati značajne pravne posljedice, posebno ako se dokaže da je upotrijebljeno oružje koje može ugroziti zdravlje i sigurnost građana.
