Bh. entitet Republika Srpska (RS) će od ove godine plaćati Opštini Nikšić (Crna Gora) naknadu za potopljeno zemljište pod Bilećkim jezerom, a tek će se razgovarati o naknadi koju traži Crna Gora za korišćenje vodnog potencijala odakle se snabdijevaju četiri hidroelektrane u Bosni i Hercegovini.
“Taj proces će biti komplikovaniji i zahtijevaće uključivanje više ministarstava, prava i državnih kompanija”, pojašnjeno je za Radio Slobodna Evropa iz Ministarstva energetike i rudarstva nakon što je postignut dogovor sa Ministarstvom energetike RS o nadoknadi Opštini Nikšić.
Prema dogovoru ministara energetike Crne Gore i bosanskohercegovačkog entiteta RS, Saše Mujovića i Petra Đokića od 27. maja, Opštini Nikšić će biti uplaćivano 600.000 eura godišnje za potopljeno zemljište.
Bilećko jezero se nalazi na granici između Crne Gore i BiH i predstavlja najveću akumulaciju na Balkanu, a nastalo je izgradnjom hidroelektrane kod Bileće 1968.
Iz Bilećkog jezera se vodom snabdijevaju za četiri hidroelektrane – Trebinje 1, Trebinje 2, Čapljina i Dubrovnik. Opština Nikšić je dobijala godišnju naknadu za Bilećko jezero od 1972. godine pa do 1993, odnosno raspada SFRJ i rata u BiH.
Od tada traju bezuspješni pokušaji Crne Gore da naplati korišćenje vodnog potencijala na svojoj teritoriji. Prema postojećim podacima, za proizvodnju električne energije u BiH koristi se sa crnogorske teritorije 20 procenata vode i oko 40 posto sliva.
Opozicione stranke su kritikovale dogovor između dva ministarstva tvrdeći da se Vlada odrekla novca za potopljeno zemljište za prethodnih 30 godina koliko BiH nije isplaćivala naknadu Crnoj Gori.
Uz to je opozicija postavila pitanje dali će Republika Srpska platiti Crnoj Gori ogovarajući iznos za korišćenje voda iz akumulacije Bilećkog jezera.
Da je dogovor štetan, ocijenio je funkcioner opozicione Socijaldemokratske partije Mirko Stanić.
“Sporna je i visina nadoknade jer je u vrijeme SFRJ taj iznos bio oko 400.000 maraka godišnje. Ako znamo kolika je inflacija u proteklih 30 godina, onda sigurno da je iznos od 600.000 eura, barem tri puta manji od onoga što je trebalo da se dogovori”, naveo je Stanić.
Ministar Mujović je saopštio se dogovor o plaćanju naknade Opštini Nikšić odnosi na sadašnji i budući period, te da dug za prethodnih 30 godina nije eliminisan.
“Ni u jednom momentu nije rečeno da se Crna Gora odriče naknade za potopljeno zemljište Opštini Nikšić za prethodnih 30 godina. Svakako ostaje otvorena opcija da nadležne institucije razgovaraju o eventualnoj nadoknadi za prethodni period i naplate ukoliko je to pravno moguće”, naveo je ministar Mujović u odgovoru RSE.
Opozicione Socijaldemokrate su upozorili ministra Mujovića da je takav ugovor sa RS štetan i protivzakonit, jer je “takva vrstu aranžmana u nadležnosti Skupštine”. Oni su upozorili Mujovića da zbog ugovora sa RS rizikuje da “uđe u zonu krivične odgovornosti”.
